Tìm hiểu FreizügG/EU – Luật tự do đi lại của công dân EU tại Đức. Điều kiện cư trú, quyền của gia đình, thẻ cư trú, mất quyền cư trú và quy định đặc biệt sau Brexit.
1. FreizügG/EU là gì?
Freizügigkeitsgesetz/EU – viết tắt FreizügG/EU – là luật quy định quyền nhập cảnh và cư trú của công dân Liên minh Châu Âu (EU) và gia đình họ tại Đức. Luật này đảm bảo mọi công dân EU có thể đến Đức làm việc, học tập hoặc sinh sống mà không cần xin giấy phép cư trú phức tạp.
Từ khóa chính: FreizügG/EU, quyền cư trú EU tại Đức
2. Ai được hưởng quyền tự do đi lại theo FreizügG/EU?
Các nhóm sau thuộc phạm vi của luật FreizügG/EU:
-
Công dân EU
-
Công dân EWR (Na Uy, Iceland, Liechtenstein)
-
Công dân Anh có quyền theo Thỏa thuận Brexit
-
Thành viên gia đình như vợ/chồng, con cái, bố mẹ
-
Người thân thích phụ thuộc
-
Người thân của công dân Đức đã từng sử dụng quyền tự do đi lại trong EU
Luật giúp người nước ngoài thuộc các nhóm này được nhập cảnh và cư trú hợp pháp mà không cần các loại giấy phép theo luật cư trú thông thường.
3. Điều kiện để có quyền cư trú tại Đức?
Theo FreizügG/EU, công dân EU được quyền sống tại Đức nếu thuộc một trong các trường hợp:
-
Người lao động làm việc tại Đức
-
Người đang tìm việc (tối đa 6 tháng hoặc dài hơn nếu chứng minh tích cực tìm việc)
-
Người tự kinh doanh
-
Người cung cấp hoặc nhận dịch vụ
-
Người không đi làm nhưng có bảo hiểm y tế và tài chính đủ sống
-
Thành viên gia đình đi kèm hoặc đoàn tụ
-
Người đã cư trú hợp pháp 5 năm trở lên (quyền cư trú lâu dài)
Quyền này không bị mất nếu tạm thời ốm đau, tai nạn hoặc thất nghiệp ngoài ý muốn.
4. Quyền của thành viên gia đình theo FreizügG/EU
Thành viên gia đình được phép:
-
Nhập cảnh và cư trú cùng công dân EU
-
Tiếp tục ở lại Đức ngay cả khi người EU qua đời, rời Đức hoặc khi ly hôn (nếu đáp ứng điều kiện)
Những ai được tính là thành viên gia đình?
-
Vợ/chồng
-
Bạn đời (Lebenspartner)
-
Con dưới 21 tuổi hoặc được chu cấp
-
Bố mẹ được chu cấp
Trong trường hợp ly hôn, người không phải công dân EU vẫn có thể giữ quyền cư trú nếu:
-
Hôn nhân kéo dài ≥3 năm, trong đó ≥1 năm ở Đức
-
Có bạo lực gia đình
-
Có quyền nuôi con hoặc quyền thăm nom tại Đức
5. Quyền cư trú lâu dài sau 5 năm
Nếu cư trú hợp pháp liên tục trong 5 năm, công dân EU và gia đình có thể nhận Daueraufenthaltsrecht – quyền cư trú lâu dài tại Đức.
Quyền này mang lại nhiều lợi ích:
-
Cư trú không phụ thuộc vào việc làm
-
Tự do lựa chọn sinh sống và lao động
-
Ít rủi ro bị mất quyền cư trú
Quyền cư trú lâu dài chỉ mất khi người đó ra khỏi Đức trên 2 năm liên tục.
6. Thẻ cư trú theo FreizügG/EU
Thành viên gia đình không phải công dân EU được cấp:
-
Aufenthaltskarte (thẻ cư trú 5 năm)
-
Daueraufenthaltskarte khi đủ điều kiện cư trú lâu dài
Cơ quan nước ngoài có thể kiểm tra điều kiện cư trú trong trường hợp đặc biệt. Nếu điều kiện không còn đáp ứng, thẻ có thể bị thu hồi.
7. Khi nào bị mất quyền cư trú theo FreizügG/EU?
Mất quyền cư trú chỉ xảy ra khi có:
-
Lý do về an ninh, trật tự công cộng hoặc sức khỏe cộng đồng
-
Hành vi phạm tội nghiêm trọng
-
Giấy tờ giả mạo hoặc thông tin sai sự thật
Người cư trú lâu dài chỉ có thể bị trục xuất khi có lý do rất nghiêm trọng, ví dụ:
-
Khủng bố
-
Đe dọa nghiêm trọng đến an ninh quốc gia
-
Tội phạm nặng với mức án ≥5 năm tù
8. Nghĩa vụ rời Đức và lệnh cấm nhập cảnh
Nếu cơ quan quản lý xác định không tồn tại quyền cư trú, người đó bắt buộc phải rời Đức.
Lệnh cấm nhập cảnh có thể áp dụng trong tối đa 5 năm, hoặc lâu hơn nếu liên quan an ninh.
9. Nghĩa vụ giấy tờ theo FreizügG/EU
Người thuộc phạm vi điều chỉnh của luật phải:
-
Mang theo hộ chiếu/CMND khi qua biên giới
-
Xuất trình giấy tờ khi được yêu cầu
-
Cho phép đối chiếu dữ liệu sinh trắc (ảnh, vân tay)
Vi phạm có thể bị phạt đến 3.000 euro.
10. Quy định đặc biệt cho công dân Anh sau Brexit
Luật FreizügG/EU áp dụng song song với Thỏa thuận Brexit:
-
Công dân Anh có quyền cư trú đặc biệt (Aufenthaltsdokument-GB)
-
Gia đình họ có quyền đoàn tụ theo các điều kiện riêng
-
Một số quyền được đối xử tương đương công dân EU