Quốc hội Liên bang Đức (Bundestag) đã thông qua một gói điều chỉnh thuế quy mô lớn, dự kiến giảm gánh nặng gần 5 tỷ euro mỗi năm cho doanh nghiệp và người dân. Gói chính sách mới bao trùm nhiều lĩnh vực, từ ngành ẩm thực, người đi làm xa, hoạt động thiện nguyện cho đến các khoản đóng góp chính trị và công đoàn.
Mặc dù vẫn cần sự phê duyệt của Bundesrat, những thay đổi này được đánh giá là một bước quan trọng nhằm ổn định nền kinh tế trong bối cảnh chi phí sinh hoạt, chi phí vận hành doanh nghiệp và áp lực tài chính gia đình đều tăng mạnh.
1. Bối cảnh và mục tiêu của gói giảm thuế
Trong nhiều năm liên tiếp, các doanh nghiệp và hộ gia đình Đức phải đối mặt với lạm phát cao, giá năng lượng đắt đỏ và áp lực tài chính ngày càng lớn. Trước thực trạng đó, chính phủ liên minh CDU/CSU – SPD đã đưa ra gói giảm thuế nhằm:
- hỗ trợ nền kinh tế vượt qua giai đoạn chậm tăng trưởng,
- giảm tải tài chính cho người dân,
- tăng cường sức cạnh tranh của doanh nghiệp,
- khuyến khích đóng góp xã hội và hoạt động công dân.
Các quy định mới dự kiến có hiệu lực từ 1.1.2026, nếu được Bundesrat thông qua.
2. Ngành ẩm thực được giảm VAT còn 7%
Một trong những thay đổi nổi bật nhất là giảm thuế VAT cho đồ ăn phục vụ tại chỗ từ 19% xuống 7%, áp dụng vĩnh viễn.
Những nhóm được hưởng lợi:
- nhà hàng, quán ăn, quán cà phê,
- tiệm bánh và cửa hàng thịt,
- siêu thị bán thực phẩm chế biến sẵn,
- công ty catering,
- nhà cung cấp suất ăn cho trường học, bệnh viện và nhà trẻ.
Mục tiêu của chính sách này là giảm gánh nặng chi phí, tránh tình trạng đóng cửa hàng loạt trong ngành vốn chịu suy giảm doanh thu kéo dài.
Tuy nhiên, việc giảm VAT không đồng nghĩa giá món ăn sẽ rẻ hơn. Nhiều doanh nghiệp cho biết họ cần dùng khoản giảm thuế để bù chi phí nguyên liệu và nhân sự ngày càng tăng.
3. Khấu trừ thuế cho người đi làm xa tăng đáng kể
Để hỗ trợ người lao động trong bối cảnh chi phí di chuyển tăng mạnh, mức khấu trừ chi phí đi làm (Pendlerpauschale) được điều chỉnh như sau:
- 38 cent/km áp dụng ngay từ km đầu tiên, thay vì từ km thứ 21.
- Các ví dụ minh họa cho thấy người đi 5–20 km mỗi ngày có thể tăng chi phí khấu trừ lên hàng chục đến hàng trăm euro mỗi năm.
Dù vậy, chính sách này chỉ mang lại lợi ích cho người có tổng chi phí vượt mức khấu trừ cố định 1.230 euro.
Các đảng đối lập đưa ra quan điểm trái chiều:
- Đảng Xanh và Cánh tả cho rằng biện pháp này có lợi nhiều nhất cho người thu nhập cao.
- AfD cho rằng 38 cent/km vẫn quá thấp so với chi phí vận hành xe thực tế.
4. Tăng mức hỗ trợ cho hoạt động thiện nguyện
Nhằm khuyến khích sự tham gia cộng đồng, các khoản miễn thuế được nâng lên:
- Huấn luyện viên thể thao: từ 3.000 → 3.300 €.
- Hoạt động thiện nguyện khác: từ 840 → 960 €.
Điều này giúp các tổ chức xã hội thu hút và giữ chân lực lượng tình nguyện viên, đồng thời bù đắp lạm phát những năm gần đây.
5. Tăng mức khấu trừ cho đóng góp chính trị
Các khoản quyên góp cho đảng phái được tăng gấp đôi mức khấu trừ thuế:
- cá nhân: 1.650 → 3.300 €,
- vợ chồng khai chung: 3.300 → 6.600 €.
Việc điều chỉnh này lần đầu tiên được thực hiện kể từ năm 2007.
6. Thành viên công đoàn được hưởng ưu đãi lớn hơn
Trước đây, phí đóng công đoàn chỉ được tính trong nhóm chi phí nghề nghiệp – dẫn đến việc nhiều người không thực sự hưởng lợi vì không vượt mức khấu trừ cố định.
Theo chính sách mới, khoản phí này sẽ được khấu trừ bổ sung, giúp thành viên công đoàn giảm được nhiều thuế hơn so với trước.
7. Tiền thưởng huy chương Olympic được miễn thuế
Một điểm mới nhận được sự ủng hộ rộng rãi:
→ toàn bộ tiền thưởng dành cho vận động viên giành huy chương Olympic sẽ được miễn thuế.
Mục tiêu là nâng cao ghi nhận đối với đóng góp của các vận động viên thành tích cao và tạo động lực cho thể thao đỉnh cao tại Đức.
Người dân và doanh nghiệp nào được hưởng lợi nhiều nhất?
Gói giảm thuế mới ảnh hưởng đến nhiều nhóm xã hội:
- Nhà hàng và ngành dịch vụ ăn uống: được hưởng lợi lớn nhất nhờ mức VAT giảm sâu.
- Người đi làm xa: được tăng khấu trừ chi phí di chuyển.
- Người tham gia hoạt động xã hội: được tăng mức miễn thuế cho các khoản hỗ trợ.
- Thành viên công đoàn và người quyên góp chính trị: nhận ưu đãi thuế rõ rệt hơn.
- Vận động viên Olympic: được miễn thuế hoàn toàn đối với tiền thưởng.
Tuy nhiên, gói thuế vẫn còn nhiều tranh luận tại cấp bang, đặc biệt về vấn đề bù đắp ngân sách. Tất cả sẽ được quyết định tại phiên họp của Bundesrat.