Một nhà giáo dục đã nói rằng: “Có thể tất cả mọi người trong thiên hạ đều coi thường con bạn, nhưng là cha mẹ, hãy luôn khen con, ôm con, tán thưởng con. Sinh mệnh của mỗi đứa trẻ được quyết định bởi sự tán thưởng của cha mẹ. Con bạn vẫn là tốt nhất thế giới”.
Chuyện kể rằng: ở một thị trấn nọ, có một cậu bé khao khát muốn trở thành ca sĩ. Nhưng thầy giáo lại nói với cậu: “Em không trở thành ca sĩ được đâu, vì chất giọng của em không tốt”. Cậu bé nghe xong vô cùng buồn bã và thất vọng.
Nhưng cha cậu bé thì ngược lại, ông không những không chê bai mà còn chỉ ra điểm đặc biệt trong chất giọng của cậu bé. Ông nói: “Cha tin tưởng con, con nhất định sẽ làm được”.
Những ngày sau đó, người cha vì muốn dành tiền cho con theo học lớp bồi dưỡng âm nhạc mà ngay cả đôi giày cũ rách của mình ông cũng không dám thay mới. Nhiều năm sau, cậu bé quả thật trở thành một ca sĩ nổi tiếng, gặt hái được nhiều thành công trên con đường ca hát của mình. Chính sự cổ vũ và niềm tin của người cha đã thay đổi cả cuộc đời cậu bé.
Vậy mới thấy, sự cổ vũ thích hợp của cha còn tốt hơn bất kỳ cách dạy dỗ nào. Có thể nói rằng, người cha biết cổ vũ con chính là người cha biết cách dạy dỗ.
Người cha nào cũng yêu con, hy vọng con thông minh, xuất sắc hơn người. Thế nhưng, một số người lại chỉ nhìn thấy điểm yếu của con rồi tỏ ra không hài lòng, thậm chí đả kích. Trên thực tế, xuất phát điểm của cha là muốn nhắc nhở con cần nhanh chóng thay đổi khuyết điểm của mình, trở thành người tốt hơn. Nhưng cha lại yêu cầu quá cao, hơn nữa phương pháp đánh vào lòng tự tin của trẻ nhỏ không những không giúp trẻ tiến bộ mà ngược lại còn khiến trẻ tự ti, thậm chí sinh ra tâm lý chống đối.
Thực ra, trong giáo dục gia đình, khen ngợi cổ vũ là hiệu quả hơn bất kỳ phương pháp nào. Mỗi đứa trẻ đều muốn được cha tôn trọng và thấu hiểu, hy vọng nhận được sự cổ vũ và khẳng định của cha. Khi trẻ được lấp đầy chỗ trống tình cảm, được cổ vũ tinh thần, trẻ sẽ càng tự tin và đạt được nhiều tiến bộ hơn.
Một số cách sau đây có thể là gợi ý để giúp các bậc làm cha có thể làm tốt hơn vai trò của mình:
1. Coi trọng từng tiến bộ của trẻ
Đứa trẻ nào muốn đạt được mục tiêu mà cha kỳ vọng đều cần có một quá trình, không thể ‘nhảy cóc’ được. Vì thế, trước mỗi tiến bộ của con, dù là nhỏ nhất, cha đều nên kịp thời cổ vũ. Chỉ có như vậy, con mới cảm nhận được niềm vui, tình yêu thương của cha và có thêm sự tự tin.
Ngược lại, nếu cha mẹ không nhìn thấy sự tiến bộ mà chỉ để ý đến khuyết điểm của con, con sẽ khó nhìn thấy tiến bộ của mình và đánh mất động lực tiến về phía trước.
2. Học cách so sánh hợp lý
Nhiều vị phụ huynh thường lấy khuyết điểm của con để so sánh với ưu điểm của những đứa trẻ khác rồi phê bình, trách mắng con. Điều này sẽ làm tổn thương nghiêm trọng đến lòng tự tôn của các bé.
Vì thế, cha mẹ cần chấp nhận trẻ, so sánh biểu hiện trước đây với biểu hiện bây giờ của trẻ, nhìn ra sự tiến bộ của con, cổ vũ thích hợp, như vậy trẻ mới không ngừng tiến bộ.
3. Cổ vũ cũng cần có mức độ
Một số người luôn mong con giỏi giang thành tài, con tiến bộ một chút đã vui mừng sung sướng, khen ngợi con không ngớt. Dần dần, trẻ sẽ hình thành cảm giác tự mãn. Ngược lại, một số người cha lại yêu cầu quá cao, cho dù con có rất nhiều tiến bộ, nhưng vì không muốn con tỏ ra kiêu ngạo nên chỉ mừng thầm trong lòng mà không dùng lời nói, hành động để khen ngợi con. Nếu cha thường xuyên biểu hiện như vậy thì sẽ tác động tiêu cực đến sự tiến bộ của con.
Vì thế, cha cần khen ngợi con với một mức độ hợp lý, mỉm cười với con cũng là một cách thể hiện sự hài lòng của cha.
Nhà tâm lý học William James từng nói: “Khát vọng thầm kín nhất của con người chính là muốn được người khác khen ngợi, đó là điểm khác biệt giữa con người và loài vật”. Một lời cổ vũ, động viên của cha sẽ dẫn con đến đỉnh núi hy vọng; một cái mỉm cười khẳng định của cha sẽ giúp con cảm nhận được sự tin tưởng và ủng hộ. Cuộc đời của con sau này sẽ nghe được nhiều lời nhận xét, nhưng lời nhận xét của cha mãi là mốc đầu tiên cho con trưởng thành.
Theo Hồng Ân / dkn.tv