Trái đất ấm lên là nguyên nhân khiến những hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa lũ, siêu bão… sẽ tiếp tục gia tăng về số lượng và cường độ.
Trong những ngày đầu tháng 9/2018, siêu bão Mangkhut càn quét nhiều nước Đông Á trong khi bão Florence tàn phá bờ Đông nước Mỹ. Các nhà khoa học đã đưa ra cảnh báo hiện tượng Trái đất nóng lên có thể khiến nhiều cơn bão tương tự hoành hành trong tương lai.
“Nhiệt độ ấm của mặt biển giúp cung cấp năng lượng cho các cơn bão nhiệt đới. Nhiệt độ mặt biển hè năm nay đã ấm lên bất thường tại nhiều khu vực trên thế giới. Đây là một phần trong xu thế ấm lên toàn cầu”, ông Xie Shang-ping – chuyên gia về môi trường tại Đại học California (Mỹ), cho hay.
Theo Cơ quan Khí tượng Hong Kong, những siêu bão – thuộc cấp độ mạnh nhất trong thang đánh giá các cơn bão – đã xuất hiện phổ biến hơn so với giai đoạn 1961-2010.
Chỉ tính riêng trong năm 2018, khu vực Thái Bình Dương đã phải hứng chịu 4 siêu bão là Jelawat, Maria, Jebi và Mangkhut. Siêu bão là những cơn bão nhiệt đới có tốc độ gió duy trì ở mức tối thiểu 185 km/h.
Hồi tháng 5/2018, Cơ quan Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Mỹ cảnh báo khu vực Bắc Đại Tây Dương có thể sẽ trải qua một mùa mưa bão bất thường trong năm nay. Năm ngoái, khu vực này, đặc biệt tại Caribbean, đã hứng chịu một loạt cơn bão gây thiệt hại nặng nề.
Bão Florence là cơn bão lớn đầu tiên trong năm tại Đại Tây Dương, gây tình trạng ngập lụt tại nhiều bang ở bờ Đông nước Mỹ.
Theo ông Xie, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu lên các cơn bão có thể được lý giải thông qua việc xem xét quá trình hình thành của các cơn bão nhiệt đới trên các đại dương.
Những cơn bão hình thành từ các lốc xoáy. Chúng như những cỗ máy khổng lồ dùng không khí nóng ẩm làm nhiên liệu. Do đó, các xoáy lốc chỉ hình thành trên những vùng biển ấm gần xích đạo.
Không khí nóng ẩm bốc lên từ mặt biển, tạo ra một vùng áp suất không khí thấp (áp thấp nhiệt đới). Cơ chế này khiến không khí liên tục bị quay tròn, từ vùng áp suất cao hơn vào vùng áp suất thấp.
Chỉ 10% các lốc xoáy phát triển thành bão với tốc độ gió đạt 118 km/h.
Nhiệt độ tại bề mặt các đại dương ngày càng ấm lên sẽ tiếp thêm nhiều năng lượng cho các lốc xoáy.
Ở Bắc bán cầu, nhiệt độ bắt đầu giảm xuống vào cuối mùa hè, tạo điều kiện cho những luồng không khí nóng ẩm từ mặt biển bốc lên vùng không khí phía trên nhiều hơn. Nó đẩy nhanh sự hình thành của bão và gia tăng cường độ của chúng. Kết quả là, những siêu bão mạnh nhất thường xuất hiện vào tháng 9.
“Về tổng thể, cường độ của các cơn bão nhiệt đới sẽ tăng lên, cả về sức gió và lượng mưa. Tuy nhiên, các khu vực khác nhau sẽ có tần suất bão khác nhau. Điều này phụ thuộc vào tình trạng ấm lên trên mặt biển tại từng khu vực”, ông Xie nói.
Chuyên gia Cơ quan khí tượng Hong Kong Choy Chun-wing cho biết: “Siêu bão sẽ thường xuyên hơn trong những năm tới. Về lý thuyết, khí hậu ấm lên sẽ cung cấp nhiều năng lượng cho các cơn bão trong tương lai”.
“Trong bối cảnh mực nước biển dâng, nguy cơ từ những cơn bão nhiệt đới sẽ ngày càng gia tăng tại các thành phố ven biển”, nhà khoa học cảnh báo.
Theo Hoàng Anh (Tổng hợp) / dkn.tv