Tính đến nay ông Donald Trump đã trải qua hết kế hoạch 100 ngày đầu tiên làm tổng thống nước Mỹ – cường quốc số một thế giới. Tuy nhiên, 100 ngày qua là một vết trượt dài của vị “tổng thống nhiều bê bối” nhất trong lịch sử nước Mỹ trong vài thập kỷ qua. Về chính sách đối nội, ông Trump “hứa thật nhiều, nhưng làm chẳng được bao nhiêu”. Việc chống tham nhũng chưa có bất kỳ thành quả nào đáng ghi nhận khi lợi ích kinh tế ở Mỹ vẫn đang bị các ông trùm thâu tóm; chính sách chống nhập cư mà điển hình là đạo luật chống người dân 6 nước Hồi Giáo thất bại ê chề trước tòa án liên bang; việc “giành lại việc làm cho người Mỹ” không có dấu hiệu khả quan bởi căn bản, người Mỹ tự thân mất việc là chính chứ không phải vì lao động từ các nước khác “cướp mất”; việc phá bỏ đạo luật chăm sóc sức khỏe cộng đồng Obamacare chịu số phận tương tự trước Quốc hội Mỹ; trong khi chính sách thuế mới với nội dung giảm thuế cho người giàu và giới kinh doanh hứa hẹn giúp kinh tế Mỹ tăng trưởng 3% trong vòng một thập kỷ tới trở thành một ý tưởng mơ hồ và thiếu thực tế. Đó là chưa kể những bê bối kiện tụng nhỏ lẻ, dai dẳng liên quan đến ông Trump suốt từ khi ông nhậm chức hồi cuối tháng 1-2017.
Trong khi đó, các hoạt động đối ngoại của Trump dường như cũng xám xịt khi ông mở đầu bằng những khúc dạo đầu “cứng rắn” nhưng kết thúc bằng sự nhượng bộ. Điển hình như việc mạnh miệng với Trung Quốc ở Biển Đông, nhưng rồi nhanh chóng “làm như chưa có chuyện gì”; ủng hộ Đài Loan nhưng rồi sớm quay về với “nguyên tắc Một Trung Quốc”; chống đối NATO ở Châu Âu nhưng cũng sớm quay lại thừa nhận vai trò của khối liên minh quân sự này; bài trừ Hiệp định mậu dịch Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) nhưng cũng chẳng được bao lâu. Điều đáng chú ý nhất là quan hệ Mỹ-Nga trở nên nồng ấm sau khi Trump nhậm chức, nhưng cũng sớm đối đầu khi Trump vì đánh lạc hướng dư luận trong nước mà thẳng tay bắn tên lửa vào Syria bất chấp các cáo buộc vi phạm luật pháp quốc tế. Giáo sư Ngô Vĩnh Long, chuyên gia quan hệ quốc tế tại Đại học Maine nhận định từ thời Tổng thống Franklin D. Roosevelt, tức là từ Chiến tranh Thế giới thứ II, chưa bao giờ có rắc rối và hỗn loạn như trong gần 100 ngày qua dù ông Trump đã tuyên bố trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ tổng thống sẽ đạt những thành quả chưa bao giờ có trong lịch sử nước Mỹ.
Vạn sự khởi đầu nan, nhưng với dàn nội các vừa thiếu về lượng và thiếu ổn định, cùng với tư tưởng bảo thủ, cực đoan và hiếu thắng, nếu không thay đổi thì nhật ký làm tổng thống của Trump sẽ còn ghi nhận nhiều “cơn ác mộng” tiếp theo.
ĐỖ THIỆN
