Float banner Left 160x600

Float banner Left 160x600

Tết Hàn thực và „hồn“ dân tộc Việt

Tết Hàn thc 3 tháng 3 âm lch hàng năm, người Vit thường có tc l làm bánh trôi, bánh chay để cúng t tiên. Đây không ch là mt nét đẹp văn hóa truyn thng mà còn là nét đẹp trong ngh thut m thc đời thường.

Theo Hán Việt, „Hàn“ có nghĩa là „lạnh“, „thực“ có nghĩa là „ăn“. Tết Hàn thực là tết chỉ ăn đồ lạnh (không đun nóng). Phong tục cổ truyền này có nguồn gốc từ Trung Quốc. Với việc sáng tạo ra bánh trôi, bánh chay, Tết Hàn thực của người Việt vẫn mang đậm chất Việt riêng.

Tết Hàn thực của người Việt chủ yếu mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất. Người Việt có lệ dâng bánh trôi lễ Hai Bà tet-han-thuc-3 Trưng vào ngày mùng 6 tháng 3 ở Hà Tây. Người Việt từ khắp mọi miền tổ quốc về đền Hùng, Phú Thọ thắp hương và dâng cúng những đĩa bánh trôi, bánh chay, tưởng nhớ công ơn của các vua Hùng vào ngày giỗ tổ mùng 10 tháng 3 âm lịch…Tết Hàn thực mang đậm màu sắc dân tộc riêng, trường tồn và phát huy trong suốt quá trình dựng nước và giữ nước của dân tộc.

Cũng có tích kể lại rằng bánh trôi bánh chay có từ thời Hùng Vương. Tục làm hai thứ bánh này để nhắc nhớ con cháu về sự tích “bc trăm trng” của Âu Cơ. Trăm viên bánh nhỏ tượng trưng cho trăm quả trứng của Đức Lạc Long Quân và Âu Cơ. Bánh trôi tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con lên rừng theo mẹ. Bánh chay tượng trưng cho 50 quả trứng nở ra thành 50 người con theo cha xuống biển.

Truyền thống này đã ăn sâu vào tiềm thức người Việt, để rồi cứ đến ngày Tết Hàn thực, người người nhà nhà lại nô nức chuẩn bị làm bánh trôi, bánh chay. Với mùi thơm phức của đỗ xanh, ngọt ngào của đường mật, khi ngồi quây quần bên gia đình thưởng thức đĩa bánh trôi, bánh chay, ta mới cảm nhận được hết không khí đầm ấm, thân vui của gia đình. Dường như không khí tết đang trở lại, sôi động và ý nghĩa hơn.

Bánh trôi bánh chay là đặc trưng của ngày tết Hàn thực. Hai thứ bánh trôi và chay đều làm từ bột gạo nếp thơm, trở thành món ăn chơi phổ biến. Bánh trôi nặn viên nhỏ, ngoài trắng, trong nhân đường đỏ, thả luộc trong nồi nước sôi, khi bánh nổi lên mặt nước vớt ra. Còn bánh chay thì nặn tròn dẹt, không nhân, đặt lên đĩa nhỏ, khi ăn đổ nước đường lên trên.

 

                                                                                                                                                     Linh Lan tổng hợp