Ánh sáng xanh phát ra từ điện thoại, màn hình máy tính có thể phá vỡ cấu trúc collagen, gây phản ứng oxy hóa, dẫn tới nguy cơ lão hóa da sớm.
Trước đây, chỉ các tia cực tím phát ra từ ánh sáng mặt trời mới gây lo ngại sẽ dẫn tới lão hóa sớm và ung thư da. Tuy nhiên trong hơn một thập kỷ qua, các nhà khoa học nhận thấy rằng ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị kỹ thuật số cũng có thể tàn phá sức khỏe làn da.
Ánh sáng xanh là một phần của quang phổ ánh sáng mà mắt thường có thể nhìn thấy được, có trong ánh sáng mặt trời nhưng cũng được phát ra từ các thiết bị đèn điện trong nhà và thiết bị điện tử thông thường như màn hình máy tính và điện thoại thông minh. Theo Viện Nhãn khoa Mỹ, lượng ánh sáng xanh từ các thiết bị trên chỉ là một phần nhỏ vì hầu hết ánh sáng xanh mà mọi người tiếp xúc đều đến từ mặt trời. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là trong thời đại công nghệ, lượng thời gian mà mọi người sử dụng những thiết bị này ngày càng nhiều và còn đặt chúng rất gần mặt và đầu. Đặc biệt, trong thời gian diễn ra giãn cách do đại dịch Covid-19, mọi người hầu như ở trong nhà và mọi hoạt động diễn ra online.
Một số nghiên cứu cho thấy ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử có thể dẫn đến những thay đổi trong tế bào da, khiến chúng co rút và chết đi, đẩy nhanh quá trình lão hóa. Dù chỉ tiếp xúc màn hình điện thoại 60 phút cũng có thể kích hoạt những thay đổi này.
Quá nhiều ánh sáng xanh cũng có thể dẫn đến sự cấu thành sắc tố da. Một nghiên cứu trước đây cho thấy những người có làn da sẫm màu tiếp xúc với ánh sáng xanh thì bị sưng tấy, mẩn đỏ và thay đổi sắc tố da nhiều hơn những người có làn da sáng khi tiếp xúc với các tia UVA ở mức độ tương tự. Sự xâm nhập của ánh sáng xanh qua da có thể gây ra phản ứng oxy hóa, sau đó có thể dẫn đến tổn thương DNA, phá vỡ các sợi collagen và elastin vốn là hai protein tạo nên làn da chắc khỏe, không chảy xệ, nhăn nheo.
Một nghiên cứu nhỏ khác từng được đăng trên tạp chí Y học Oxy hóa và Tuổi thọ Tế bào cũng tìm thấy mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với ánh sáng xanh và việc sản xuất các gốc tự do trong da, có liên quan đến nguy cơ lão hóa nhanh hơn. Do đó, những thay đổi về sắc tố da, sưng tấy, xuất hiện nếp nhăn sớm hay mẩn đỏ đều có thể là dấu hiệu tổn thương da do ánh sáng xanh.
Hiện lượng nghiên cứu về tác động của ánh sáng xanh đối với da chưa nhiều. Loại ánh sáng này được cho là thâm nhập sâu hơn vào da so với tia UV nhưng may mắn là không liên quan đến sự phát triển của ung thư da.
Dù có thể tác động tiêu cực đến làn da, ánh sáng xanh mặt khác cũng hữu ích với làn da theo những cách nhất định. Thiết bị ánh sáng xanh được sử dụng để điều trị vẩy nến hay mụn trứng cá nhẹ đến trung bình. Một nghiên cứu cho thấy ánh sáng xanh cũng làm giảm số lượng mụn đầu đen, mụn đầu trắng và các loại mụn khác sau 7 ngày điều trị.
Chứng dày sừng quang hóa là những vùng da sần sùi, có vảy xuất hiện trên mặt, tai, môi, tay và các vùng da khác sau một thời gian dài tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Đôi khi chúng phát triển thành ung thư da. Ánh sáng xanh giúp giảm số lượng các mảng tiền ung thư này, điều trị các vùng da rộng mà ít tác dụng phụ.
Ánh sáng xanh cũng là một phần của liệu pháp quang động, tức dùng ánh sáng để kích hoạt một nhóm thuốc nhạy cảm với ánh sáng để tiêu diệt tế bào ung thư. Phương pháp này có thể hiệu quả như phẫu thuật và xạ trị trong điều trị một số loại ung thư và cũng ít tác dụng phụ hơn.
Cách bảo vệ da trước ánh sáng xanh
Cách tốt nhất để ngăn ngừa những tác hại tiềm ẩn của ánh sáng xanh là giảm thời gian sử dụng các thiết bị điện tử. Bạn cũng có thể bổ sung một bộ bảo vệ màn hình cho điện thoại và máy tính để chặn hoặc làm mờ ánh sáng xanh. Chủ động giảm độ sáng màn hình trên điện thoại hoặc đeo tai nghe để nghe điện thoại và không áp màn hình trực tiếp vào mặt.
Thoa kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên hàng ngày. Nên chọn kem chống nắng vật lý, có chứa oxit kẽm hoặc titan dioxide giúp ngăn chặn ánh sáng xanh, bởi vì kem chống nắng hóa học chỉ có thể ngăn chặn tia UVA và UVB.
Vì ánh sáng xanh được cho là các loại oxy phản ứng phá vỡ collagen, các chuyên gia gợi ý nên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có chất chống oxy hóa như vitamin C. Nghiên cứu trước đây đã phát hiện ra rằng vitamin C có thể giúp ngăn ngừa lão hóa do ánh nắng và điều trị chứng tăng sắc tố da, trong khi một nghiên cứu cho thấy rằng oxit sắt cũng có thể giúp giảm độ nhạy cảm với ánh sáng xanh.
Anh Ngọc (Theo Everyday Health)
Nguồn: vnexpress.net