Câu hỏi
Tôi mở một tiệm sửa chữa quần áo bé tý tẹo từ mấy năm nay. Hôm 3/12/15, tự dưng nhân viên Gema đến tiệm trình thẻ kiểm tra. Tiệm chỉ có một IPad, chỉ thỉnh thoảng mở nhạc Việt nghe cho đỡ buồn, nhất là lúc vắng khách. Mặc dù vậy, sau đó họ cứ gửi hóa đơn đòi tiền 185,37€ cho cả năm 2015, trong khi cả năm đó, tôi không nhận được bất kỳ một thông báo nào. Ngày 3/4/2016 họ lại đến kiểm tra, nhưng lần này tôi không nghe nhạc mà chỉ nghe thời sự. Sau đó họ vẫn gửi giấy đòi tiền quí 2/2016 và quí 1/2016. Vậy xin hỏi, họ làm như vậy có đúng luật không? Tôi phải làm gì? (trungnguyen…@yahoo.com.vn).
Trả lời
Gema là gì?
Gema là một tổ chức mà các nhạc sỹ, người viết lời hay các nhà sản suất có thể đăng kí làm thành viên nếu muốn ủy quyền bảo vệ tác quyền của mình. Giống như công ty đòi nợ, Gema thu phí của những người mở nhạc. Sau khi trừ các phí hành chính, lãi được chuyển đến cho chủ nhân các bản nhạc đó. Năm ngoái, Gema thu về hơn 820 triệu Euro.
Khi nào phải đóng phí Gema?
Phải đóng phí âm nhạc Gema, khi mở nhạc nơi công cộng. Khái niệm về công cộng trong các văn bản pháp lý được xem là khi có nhiều người (tức trên 2 người) cùng nghe và những người này không có mối quan hệ cá nhân với người mở nhạc hay sử dụng nhạc cho mục đích nào đó.
Như vậy, có vô thiên lủng cá nhân, tổ chức, công ty phải đóng phí Gema, chỉ cần dính tới nhạc mở nhiều người cùng nghe, như: Quán bar; Quán rượu; Nhạc sống; Sàn nhảy; Phòng khám bệnh; Phòng chờ, thậm chí cầu thang máy; Các sự kiện có mở nhạc; Nhạc nền trong cửa hàng, quán Cafe, nhà hàng, cửa hàng làm đầu; Nhạc chờ; Chơi lại bản nhạc được bảo hộ bản quyền; Chèn các bản nhạc ngắn làm sôi động không khí (như Flashmobs); Phối lại các bản nhạc được Gema bảo vOE bản quyền; TV, Radio, nếu thiết bị đó đặt ở khu vực công cộng; Khách sạn, phòng trọ, nếu trong đó có radio hay ti vi; Hội chợ, triển lãm; Nhạc online, cả trên các trang tư nhân, nếu ai cũng có thể truy cập được; Radio online; Nhạc tải vào CD hay MP3 mọi người đều có thể nghe;
Nhạc nước ngoài, do loại nhạc này thường được Gema quản lý thông qua hợp đồng tương hỗ Gegenseitigkeitsvertrag; Mở nhạc cho người lạ qua tai nghe (chẳng hạn trên máy bay, khách dùng tai nghe).
Thanh Lương (tổng hợp)