Autobahn không giới hạn tốc độ, nhận định này không sai nhưng cũng không hoàn toàn đúng.
Nước Đức nổi tiếng thế giới với xe hơi, lễ hội bia Oktoberfest, quê hương của nhiều nhà soạn nhạc, nhà khoa học lừng danh như Ludwig van Beethoven, Johann Sebastian Bach hay Albert Einstein. Nhưng là thiếu sót nếu không nhắc đến Autobahn, hệ thống đường cao tốc quy mô và hiện đại hàng đầu thế giới.
Tốc độ 241 km/h, 322 km/h hoặc hơn, không có điểm dừng, không trạm thu phí, không dành cho người yếu tim là những điều khiến Autobahn trở nên đặc biệt. Nhưng để vận hành hệ thống đường cao tốc phức tạp, hạn chế tối đa các tai nạn đáng tiếc có thể xảy ra, Autobahn cần đến những điều luật khắt khe về tốc độ, công nghệ hiện đại trong chế tạo mặt đường. Và tất nhiên, ý thức người tham gia giao thông vẫn là ưu tiên hàng đầu.
Tốc độ trên Autobahn
Biển báo hết hạn chế tốc độ trên Autobahn có thể xem là chất xúc tác giúp trái tim những người tham gia giao thông chạy theo tiếng gọi bản năng chinh phục. Khi đó, mọi rào cản như thể gỡ bỏ, chỉ còn lại người lái, ôtô và tốc độ tới hạn.
Trên Autobahn là nhiều biển báo kích thước lớn đặt ở dải phân cách và bên đường, cho biết tốc độ tối thiểu, khuyến cáo tốc độ tối đa và những chỉ dẫn khác.
Chỉ một phần tư trong tổng chiều dài gần 13.000 km của Autobahn cho phép tài xế thoải mái nhấn ga và đạt đến tốc độ mà mình muốn. Điều này đồng nghĩa với việc người lái phải tuân thủ các điều luật về tốc độ nếu không muốn bị cảnh sát hỏi thăm, phạt hành chính. Lý do, người Đức thiết kế Autobahn không phải là nơi để con người đặt cược mạng sống trong những cuộc chinh phục tốc độ một cách điên rồ.
Tương tự hệ thống đường cao tốc ở Mỹ, Autobahn cung cấp một mạng lưới giao thông hiệu quả nhằm kết nối các vùng kinh tế, thúc đẩy trao đổi thương mại. Đồng thời cho phép vận chuyển các thiết bị quân sự kịp thời trong những tình huống khẩn cấp liên quan đến an ninh quốc gia. Vì thế, nếu tài xế coi Autobahn là một “trường đua” để thỏa mãn cảm giác chinh phục điểm giới hạn của tốc độ, những người quản lý hệ thống đường cao tốc coi tốc độ là điều thứ yếu.
Autobahn đặt ra mức tối thiểu về tốc độ là 60 km/h. Trong khi tốc độ khuyến cáo an toàn dao động từ 65 km/h đến 160 km/h. Tốc độ chỉ “mở” khi tuyến đường cao tốc không thuộc những điểm hợp nhất, phân nhánh, khu vực đô thị hoặc những đoạn thường có mật độ lưu thông cao.
Giới hạn tốc độ trên Autobahn còn phụ thuộc vào điều kiện mặt đường, thời tiết và nhiều yếu tố khác. Ngoài ra, các quy tắc trên cao tốc nếu tài xế không thực hiện, đều bị cảnh sát dừng xe hoặc gửi giấy phạt nhờ thông tin thu thập từ camera trên cao tốc.
Ví dụ, không được phép ăn hoặc uống khi lái xe là nguyên tắc bắt buộc mọi tài xế đều phải tuân thủ, nhằm tránh sự xao nhãng có thể gây ra tai nạn. Cảnh sát dừng xe vi phạm chạy quá tốc độ nếu chứng minh tài xế có hành động như vậy, tiền phạt là cả hai.
Những quy tắc trên cao tốc Autobahn
Để vận hành hệ thống đường cao tốc hiện đại và phức tạp như Autobahn, cơ quan quản lý đặt ra nhiều nguyên tắc đối với tài xế và bắt buộc thực hiện.
Các nguyên tắc và điều luật bắt buộc đối với tài xế khi tham gia giao thông trên Autobahn được giám sát bởi hệ thống camera và các nhân viên cảnh sát.
Nếu không muốn bị phạt với mức tiền từ 90 USD – 975 USD, tài xế phải nắm rõ những điều được và không được phép khi lái xe trên Autobahn.
* Lốp xe phải phù hợp với giới hạn tốc độ của nhà sản xuất. Trong thời tiết mùa đông, tài xế phải chú ý có thêm một nhãn dán (sticker) trên kính ôtô để cảnh sát dễ kiểm soát.
* Không sử dụng nguyên tắc hai giây. Tốc độ trung bình trên Autobahn thường khá lớn, vì thế khoảng cách (mét) giữa hai xe phải lớn hơn nửa tốc độ xe chạy (km/h). Tài xế bị đình chỉ giấy phép lái xe trong ba tháng nếu giữ khoảng cách với xe phía trước theo nguyên tắc hai giây.
Tốc độ ôtô di chuyển cao khiến tai nạn liên hoàn trên Autobahn là điều khó tránh khỏi.
Làn trái trong cùng dành để vượt. Tài xế không được vượt phải.
* Làn bên phải dùng để xe chạy. Tài xế chỉ vượt xe khác ở làn trái trong cùng. Nếu cố tình đi ở làn trái chỉ để xe đi nhanh hơn và không cho xe phía sau vượt, tài xế đã vi phạm luật giao thông.
* Luật giao thông Đức cho phép tài xế bấm còi hoặc bật tín hiệu đèn nhấp nháy để xin vượt hoặc báo hiệu hạn chế tốc độ. Nhưng sử dụng quá nhiều lần còi và đèn tín hiệu thì không khuyến khích.
* Làn khẩn cấp chỉ dành cho những trường hợp khẩn cấp. Ôtô đi trên Autobahn không được phép hết nhiên liệu. Tài xế phải chú ý đến lượng nhiên liệu và tìm điểm tiếp khi cần thiết bởi các trạm xăng, dầu thường đặt cách xa nhau.
Vận hành Autobahn
Để duy trì giao thông xuyên suốt và đảm bảo an toàn tốt nhất có thể, mỗi 1,6 km đường cao tốc Autobahn tiêu tốn chi chí vận hành lên đến hơn 1 triệu USD, gấp đôi mức trung bình tại Mỹ.
Việc bảo dưỡng cho đường cao tốc thực hiện xuyên suốt. Các xe chuyên dùng cùng các nhân viên bảo dưỡng kiểm tra hàng ngày, phát hiện và khắc phục những vết nứt, lồi, lõm trên đường, nếu có. Các biển báo và mặt đường luôn sạch giúp tài xế dễ quan sát và lái xe an toàn.
Hàng nghìn radar, camera quan sát đặt trên Autobahn để thu thập dữ liệu về lượng phương tiện tham gia, đưa ra các cảnh báo tắc đường, tai nạn cho tài xế. Cảm biến tốc độ cũng hoạt động song song để phát hiện các trường hợp chạy quá tốc độ. Biển số và ảnh người điều khiển được chụp và in thành phiếu phạt nguội, sau đó gửi tới người vi phạm thông qua khâu xử lý của các nhân viên điều hành Autobahn.
Mỗi ngày, tín hiệu thu thập từ cảm biến trên Autobahn truyền về máy tính trung tâm để tính toán lượng mưa, nhiệt độ, điều kiện mặt đường. Đảm bảo phát hiện những hỏng hóc dù là nhỏ nhất trên tuyến cao tốc lớn nhất nước Đức.
Để duy trì trật tự giao thông trên con đường mở về tốc độ như Autobahn không thể thiếu lực lượng cảnh sát. Những người thực thi công vụ sử dụng những mẫu xe với thiết kế riêng biệt, trang bị hệ thống radio kết nối với nhau, súng bắn tốc độ. Đặc biệt hệ thống treo và động cơ điều chỉnh để đạt sức mạnh đủ khả năng “đua” tốc độ với những lái xe vi phạm.
Tài xế thường không “lút chân ga” khi thấy xe cảnh sát. Vì thế việc dừng xe, ghi giấy phạt không thể làm triệt để, buộc xe cảnh sát ngụy trang như xe thông thường vào cuộc. Mục đích chính là ngăn những tài xế chạy quá tốc độ cho phép hoặc có dấu hiệu quá khích trên đường.
Cảnh sát ở Autobahn còn sử dụng môtô phân khối lớn để tuần tra trên đường. Những xe đặc chủng này đều trang bị túi khí, dây đai an toàn cho người điều khiển và có thể đạt đến tốc độ 240 km/h, tăng tốc từ 0-100 km/h trong 3,7 giây. Cùng với công nhân bảo dưỡng trên cao tốc, cảnh sát ở Autobahn là những nghề nguy hiểm nhất tại Đức.
ADAC – những thiên thần áo vàng
Các kỹ sư Đức thiết kế Autobahn luôn cố gắng duy trì độ dốc tối đa xuyên suốt tuyến đường không quá 4% và độ nghiêng theo chiều ngang không quá 2,5%. Công nghệ chế tạo hiện đại, chi phí vận hành đắt đỏ cũng không thể tránh những vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra. Khi ấy, ADAC, bộ phận cứu hộ, cứu nạn của cao tốc Autobahn xuất hiện.
Người dân Đức khi chạy trên Autobahn xem ADAC là những “thiên thần áo vàng”. Đội ngũ kỹ sư, y tế luôn túc trực hàng ngày và sẵn sàng cho mọi tình huống. Nếu ôtô chết máy trên cao tốc, ADAC có mặt cùng xe chuyên dùng như một garage thu nhỏ, sẵn sàng sửa chữa ngay tại chỗ hoặc kéo về garage tùy theo yêu cầu của chủ nhân.
Trong những trường hợp tai nạn nghiêm trọng, ôtô chở nhân viên y tế không thể tiếp cận hiện trường do kẹt xe, ADAC sử dụng trực thăng để làm nhiệm vụ. 15 phút là thời gian tối đa để các nhân viên cứu hộ đến nơi và cấp cứu nạn nhân.
Những điều ít biết về Autobahn:
- Với chiều dài gần 13.000 km phân bổ rộng khắp nước Đức, Autobahn là một trong những hệ thống đường cao tốc lớn và hiện đại nhất thế giới.
- Autobahn an toàn hơn bất kì hệ thống đường cao tốc nào khác trên thế giới. Không tới 10% số vụ tai nạn giao thông tại Đức xảy ra trên Autobahn.
- Mỗi 2 km trên Autobahn có một trạm điện thoại khẩn cấp. Khoảng 700 điểm dịch vụ hoạt động xuyên suốt toàn tuyến cao tốc, khoảng cách từ 30 km đến 60 km. Hệ thống nhà hàng, phòng hội nghị, trạm tiếp nhiên liệu… tại đây hoạt động liên tục 24 tiếng mỗi ngày.
- Autobahn không phải là ý tưởng của Adoft Hitler. Ý tưởng xây dựng Autobahn bắt đầu từ những năm 1920, nhưng do thiếu kinh phí và tình hình chính trị lúc bây giờ, tuyến cao tốc xây dựng chậm chạp hoặc chỉ dừng ở kế hoạch. Đến năm 1933, Hitler khởi công xây dựng Autobahn nhưng chủ yếu phục vụ mục đích chính trị của giới cầm quyền.
- Kỷ lục tốc độ trên Autobahn là 433 km/h, thiết lập bởi Rudolf Caracciola, cựu vận động viên đường đua Grand Prix và Formula One trên chiếc Mercedes W125 động cơ V12 vào 8/1/1938. Đối thủ của ông, Bernd Rosemeyer thiệt mạng trong cùng ngày do cố phá kỷ lục này.
- Volkswagen Golf và Volkswagen Jetta là hai mẫu xe có tần suất xuất hiện nhiều nhất trên Autobahn. Tiếp theo là Volkswagen Polo, Opel Astra và Mercedes C-Class.
- Một trong những tai nạn nghiêm trọng nhất ghi nhận trên Autobahn là vào 2009 khi 259 ôtô tông liên hoàn. Có 12 trường hợp bị thương và rất may không có ai thiệt mạng.
Phạm Trung (nguồn vnexpress.net)
