Người cho thuê ít có khả năng chấm dứt hợp đồng hơn, do luật thuê nhà có nhiều quy định bảo vệ người thuê.
Trong một số trường hợp, người cho thuê có thể chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu riêng của bản thân hoặc của thành viên gia đình hay người sống trong hộ gia đình như con cái, bố mẹ, anh chị em hay ông bà, nhưng không được chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu của họ hàng xa.
Tuy nhiên, cũng có ngoại lệ khi giữa người cho thuê và một họ hàng xa như anh em rể có mối quan hệ thân thiết đặc biệt. Thuộc về thành viên trong căn hộ không chỉ có họ hàng, mà còn có người giúp việc hay nhân viên chăm sóc.
Không được đưa ra thông báo chung chung như muốn chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu riêng, mà phải có lập luận rõ ràng, trong đó ghi ai sẽ sử dụng căn hộ và tại sao nhất thiết cần căn hộ đó. Chỉ đưa ra lý do cần căn hộ để phục vụ nhu cầu bản thân hay một người thân không đủ.
Chẳng hạn, về cơ bản có thể chấm dứt hợp đồng căn hộ hai phòng ở tầng một để cho người mẹ già yếu sử dụng, nhưng chấm dứt hợp đồng căn hộ 6 phòng cho người con gái đang học đại học sử dụng không được chấp nhận.
Nếu trong cùng ngôi nhà có một căn hộ tương tự khác còn trống, yêu cầu chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu riêng sẽ vô hiệu lực. Khi trong thời hạn chấm dứt hợp đồng có căn hộ khác trong cùng ngôi nhà của người cho thuê trống, phải để lại cho người thuê (phán quyết tòa án Liên bang, án số: VIII ZR 78/10).
Nếu phát hiện bịa đặt lý do chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu riêng nhằm đuổi người thuê ra khỏi nhà để cho người khác thuê với giá cao hơn, người cho thuê sẽ phải đền bù thiệt hại như chi phí chuyển nhà, môi giới và cả chênh lệch giữa tiền thuê nhà cũ và mới đối với căn hộ tương đương.
Ngay cả khi lập luận chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu riêng đúng về hình thức và nội dung, người thuê cũng không hoàn toàn bất lực, ít nhất khi đang trong hoàn cảnh khó khăn như tuổi cao hay mang thai.
Tuy nhiên, có một vài trường hợp không được chấm dứt hợp đồng vì nhu cầu riêng, chẳng hạn khi một chung cư được chia làm nhiều căn hộ riêng và bán từng căn hộ, sẽ áp dụng thời hạn cấm chấm dứt hợp đồng ít nhất 3 năm, và có thể gia hạn lên 10 năm. Khi đó, người mua phải đợi đến khi có quyền chấm dứt hợp đồng.
Thanh Mai (tổng hợp)
