Từ ngày 01.01.2006, các quỹ bảo hiểm nhà nước đã áp dụng một chính sách mới, đền bù cho chủ lao động các chi phí lương công nhân bị ốm hoặc nghỉ sinh con (Mutterschaft). Cuối năm 2008 vừa qua, “bộ luật cân đối chi phí của chủ lao động” (Gesetz zum Ausgleich von Arbeitgeberaufwendungen) đã đổi mới hai quy định tiếp tục thanh toán lương (Umlageverfahren) mà giới chuyên môn thường gọi tắt là U1 (nghỉ ốm) và U2 (nghỉ sinh con).
Đổi mới này được đánh giá là một chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ, khi công nhân ở đây nghỉ ốm hay nghỉ sinh con, liên quan đến trách nhiệm đóng bảo hiểm cho công nhân của chủ lao động. Hàng tháng, chủ lao động phải chuyển một khoản đóng góp cố định cho các quỹ bảo hiểm nhà nước, và các quỹ này sẽ thanh toán chi phí tiếp tục trả lương khi công nhân của doanh nghiệp tạm ngừng lao động trong các trường hợp U1 và U2.
Thủ tục U1 (Umlageverfahren) tiếp tục trả lương công nhân nghỉ ốm: Theo luật được cải cách, từ 2009 chi phí đóng góp của doanh nghiệp cho quỹ bảo hiểm (Umlagehöhe) được tính theo thu nhập của tất cả lao động trong doanh nghiệp. Do đó nhiều doanh nghiệp nhỏ chỉ có nhân viên văn phòng lần đầu tiên được tham gia vào thủ tục U1. Các quỹ bảo hiểm Krankenkasse sẽ thanh toán chi phí – tùy theo yêu cầu và lựa chọn của chủ lao động – đến 80 % mức lương nghỉ ốm quy định trong vòng 6 tuần đầu. Bộ luật cải cách cũng mở rộng nhóm các quỹ bảo hiểm được tham gia thủ tục U1. Trước 2009, nhóm này chỉ gồm các quỹ bảo hiểm Orts và Innungskrankenkassen, Bundesknappschaft và Seekasse. Theo luật mới, các quỹ bảo hiểm khác như Ersatz- và Betriebskrankenkassen cũng có quyền hạn tương tự, tuy nhiên có thể chuyển thủ tục này cho các quỹ khác.
Thủ tục U2 (Umlageverfahren) khi nữ lao động có bầu (Mutterschaft): Cho đến cuối năm 2005, các quỹ bảo hiểm nhà nước chỉ thực hiện thủ tục U2 với các doanh nghiệp có số công nhân đến 20 người. Theo quyết định của tòa án hiến pháp liên bang Bundesverfassungsgericht, giới lập pháp Đức đã phải nới rộng quy định này vì các thẩm phán cho rằng những hãng lớn hơn có thể sẽ hạn chế tuyển nhân công nữ để tránh chi phí. Kể từ ngày 01.01.2006, tất cả các doanh nghiệp Đức, không phụ thuộc vào số công nhân, phải có trách nhiệm tham gia thủ tục U2. Những nữ lao động khi có mang và nghỉ làm việc chuẩn bị sinh con, trong khuôn khổ chương trình “bảo vệ bà mẹ” (Mutterschutz) sẽ nhận từ quỹ bảo hiểm (Ví dụ AOK) khoản tiền thay lương phụ thuộc vào thu nhập trước đó (Mutterschaftsgeld: Tiền nghỉ trước khi sinh con), tối đa 13 Euro / ngày. Chủ lao động trước tiên sẽ phải chịu trách nhiệm trả cho công nhân nữ phần chênh lệch giữa mức lương cầm tay cuối cùng và tiêu chuẩn Mutterschaftsgeld. Chi phí chênh lệch này sau đó sẽ được quỹ bảo hiểm thanh toán lại 100% cho chủ lao động thông qua thủ tục U2 nói trên.
(Hoài Nam tổng hợp)
